Sarah Hart’ın ‘Bir Varmış 1 Yokmuş: Matematik ve Edebiyat Arasındaki Sıra Dışı Bağlantılar’ kitabı yayımlandı
Sarah Hart’ın ‘Bir Varmış 1 Yokmuş: Matematik ve Edebiyat Arasındaki Sıra Dışı Bağlantılar’ adlı kitabı, Mehmet Ulus çevirisiyle raflardaki yerini aldı. Edebiyatla matematiğin benzer bir disiplin üzerinden nasıl analiz edilebileceğini ortaya koyan kitap, sanatın çok yönlülüğüne odaklanarak dikkat çekiyor.
Sarah Hart, kitabında edebiyat ile matematik arasındaki derin bağlantıları ele alarak önemli bir tartışma başlatıyor. İngiltere’nin ilk kadın matematik profesörü olan Hart, yapısal, tematik ve anlatısal açılardan matematikle edebiyatın etkileşimini incelerken aynı zamanda eleştiri kuramına yeni bir bakış açısı sunuyor. Hart, eleştiri kavramının edebiyatta nasıl özgün bir alan olabileceğini vurgularken edebiyatın çeşitli düzlemlerde ele alınabileceğine de işaret ediyor.
Hart, araştırmasında matematik prensiplerinin birçok edebi eserde nasıl merkezi bir rol oynadığını gösterirken farklı örnekler üzerinden konuyu ele alıyor. Örneğin, Michael Crichton’ın ‘Jurassic Park’ eserindeki fraktal yapı ile James Joyce’un ‘Ulysses’indeki geometrik düzenlemeler, matematiğin hikayeleri nasıl etkilediğini gözler önüne seriyor. Bu farklı yapılar, Hart’ın incelemesi için zengin bir alan oluştururken farklı eşleşmeleri de ortaya çıkarıyor.
‘Bir Varmış 1 Yokmuş’, matematiksel metaforların kullanımını analiz ederken, örneğin Moby Dick gibi eserlerdeki sonsuzluk teması veya ‘Savaş ve Barış’taki tarihsel güçlerin farklı açılardan ele alınması gibi konuları inceliyor.
Bir Varmış 1 Yokmuş – Matematik ve Edebiyat Arasındaki Sıra Dışı Bağlantılar, Sarah Hart, Çevirmen: Mehmet Ulus, 304 syf., Timaş Yayınları, 2024.
EDEBİYATIN MATEMATİĞE ETKİSİ
Sarah Hart, edebiyatın matematiksel düşünceyi nasıl beslediğini araştırırken Georges Perec’in ‘Kayboluş’ ve Ernest Vincent Wright’ın ‘Gadsby’ gibi eserlerini temel alıyor. Matematik formüllerinin, anlatı yapılarıyla iç içe geçen iki temel alana işaret ettiğini belirten Hart, sanatçının yaratıcılığının da bu noktada devreye girdiğini ve yeni bakış açıları getirdiğini ifade ediyor.
Yazar, matematiği geniş bir izleyici kitlesine anlaşılır bir şekilde sunmaya çalışırken mizah ve açıklığı da eserlerinde barındırıyor. Matematik ve edebiyatın kesişim noktalarını derinlemesine anlaşılmasını sağlayacak şekilde açıklarken herkesin anlayabileceği bir dil kullanmaya özen gösteriyor. Hart’ın pandemi sırasında yazdığı bu kitap, yazarın kişisel deneyimlerini de içinde barındırarak disiplinler arası düşünceyi vurguluyor.
Hart’ın çalışması, yaratıcılığın disiplinler arası doğasını vurgulayarak matematik ve edebiyat arasındaki bağlantıların geniş bir yaratıcı düşünce anlayışını teşvik ettiğini ortaya koyuyor. Kitap, özellikle eğitimciler ve yazarlar için yeni metodlar sunarak farklı disiplinlerde nasıl uygulanabileceğini vurguluyor.
‘Bir Varmış 1 Yokmuş’, matematik ve edebiyatın birbirini nasıl zenginleştirdiğini gösteren özgün bir eser. Sarah Hart, okuyuculara bu iki alan arasındaki bağlantıları keşfetmeleri için ilham verirken disiplinler arası düşüncenin gücünü vurguluyor.
